Marion Coolen-Smits, Wouter de Vos, Wilma Oosterink, Wouter Akkerman, Gerrit Geerts
LIVIT ORTHOPEDIE / Tolburg Specialistische Revalidatie
De Wrist Assist Quinten, hierna te noemen WAQ orthese is een dynamische polsorthese die de pols actief assisteert naar een extensie beweging. De WAQ orthese is een volledig op maat gemaakte siliconen voorziening. De orthese is geschikt voor kinderen met OPBL (Obstetrisch Plexus Brachialis Letsel), CP (Cerebrale Parese) met Zancolli type II (A+B) en voor volwassenen met een CVA, waarbij de aangedane hand ter fixatie nog inzetbaar is en bij nevus radialis letsel.
3 Oktober 2018 [Editie 23, Volume 1]
WAQ: Wrist Assist Quinten
EEN DYNAMISCHE POLSORTHESE MET ONDERSTEUNENDE STREKKING
Hoe is de WAQ orthese ontstaan? Marion Coolen-Smits, als ergotherapeut en handtherapeut verbonden aan revalidatiecentrum Tolbrug (Den Bosch), is al ruim 20 jaar geleden begonnen met het onderzoeken van de mogelijkheden om een polsorthese te maken die bepaalde vrijheden in beweging toelaat. Want waarom moet een stabiliserende polsorthese volkomen rigide zijn in alle richtingen, vroeg zij zich destijds af? In een modelbouwwinkel vond ze een vernuftig scharniertje dat bij bevestiging in een polsorthese beweging toe liet in de strek- en buigrichting en stabiliseert in de zijwaartse richting. De eerste stap was gezet. Vanaf dat moment maakte zij diverse spalken voor met name patiënten met reuma en artrose in de pols. Tot zo’n 6 jaar geleden Quinten op haar pad kwam, een jongetje van 2 jaar die vanaf zijn geboorte geen activiteit in de strekkers van zijn pols, duim en vingers had. Van kleins af aan maakte hij al gebruik van een stabiliserende polsorthese. Deze plaatste zijn pols in een stabiele uitgangspositie tijdens het grijpen. Tijdens het spelen miste Quinten echter de bewegingen van de pols en daarom droeg hij de orthese niet graag. Zonder de orthese kon hij gebruikmaken van het tenodese- effect van de vingerextensoren om tijdens het grijpen zijn hand te openen. Dat moet toch anders kunnen, dacht Marion destijds. Een klein scharniertje en een externe trekkracht om zijn pols te strekken zouden uitkomst kunnen bieden. Quinten leerde zijn vinger- en polsbuigers ontspannen. Met een elastische tractie op de spalk kon hij zijn pols naar strekken laten komen. Na enige tijd leerde Quinten de spalk goed te bedienen en vroeg er zélfs eerst naar voordat hij ging spelen. Een geweldige ontwikkeling. Naar gelang Quinten groeide, werd de orthese met regelmaat vervangen door een groter model. Voor artsbezoek en therapie kwam Quinten ook in Leiden en Nijmegen. Hier kreeg hij regelmatig complimenten voor de mooie werking van zijn orthese. De goede resultaten bij Quinten deden Marion besluiten de orthese ook te maken voor volwassenen met nervus radialis uitval. Net als Quinten missen ook zij activiteit van de strekkers van pols, duim en vingers. Vaak tijdelijk, maar patiënten zijn daardoor wel erg beperkt in het functioneel gebruik van de hand. Met de orthese worden de actieve buigers door de tractie, als antagonistische werking, geremd en moeten ontspannen. Hierdoor blijft een redelijk ‘normaal’ bewegingspatroon gehandhaafd. Omdat de kracht van de tractie instelbaar is, kan deze steeds afgestemd worden op de aanwezige spierspanning. Het huidige ontwerp Marion was als ergotherapeut en handtherapeut al bekend met Livit Orthopedie vanwege de gezamenlijke spreekuren op revalidatiecentrum Tolbrug. Om de orthese duurzaam en toegankelijk te maken voor een grote groep patiënten zocht zij in het voorjaar van 2017 contact met Livit met de vraag de WAQ verder te optimaliseren en tot productiemodel te maken. Samen zijn zij aan de slag gegaan. Voor welke indicatie is de WAQ inzetbaar? De orthese is toepasbaar bij kinderen met OPBL (Obstetrisch Plexus Brachialis Letsel), CP (Cerebrale Parese) met Zancolli type II (A+B) en bij volwassenen met een CVA, waarbij de aangedane hand nog inzetbaar is en bij nervus radialis letsel. Werking De orthese beweegt de pols, tijdens het ontspannen van de polsflexoren, naar extensie in een lichte cock-up stand. Dit gebeurt door middel van een instelbare tractiekracht aan de dorsale zijde van de pols. Door deze 'neutrale stand' wordt de hand in een adequate uitgangspositie gebracht om voorwerpen vast te grijpen. Bij toename van spierspanning kan de orthese toegeven in een korte buigbeweging van de pols en wanneer de spieren zich ontspannen, veert de pols weer terug naar neutraal. Het tenodese-effect van de vinger en polsspieren blijft toepasbaar en het inschakelen van de pols en vingers blijft bestaan in het lichaamsschema. Ongewenst compensatoir bewegen vanuit schouder en elleboog kan zo worden voorkomen. Ulnair- en radiair abductie is niet meer mogelijk. Indien gewenst kan een lichte deviatie in de orthese gecorrigeerd worden. De orthese rust op de dorsale zijde van de onderarm en wordt bij de hand uitgevoerd met een ondersteunende volaire bar. Bij deze functionele orthese blijven de vingers vrij voor inschakeling. Meer informatie Voor meer informatie over de WAQ orthese kunt u contact opnemen met Wouter Akkerman, (Operationeel Manager P&O) via wakkerman@livit.nl.
TIJDENS HET SPELEN MISTE QUINTEN ECHTER DE BEWEGINGEN VAN DE POLS EN DAAROM DROEG HIJ DE SPALK NIET GRAAG.
Wilma Oosterink (CPO), Wouter Akkerman (Operationeel Manager P&O), Wouter de Vos (Regiomanager MB), Marion Coolen-Smits (Ergotherapeut/Handtherapeut, Tolbrug Specialistische Revalidatie), Gerrit Geerts (Manager product ontwikkeling)
WAAROM MOET EEN STABILISERENDE POLSSPALK RIGIDE ZIJN IN ALLE RICHTINGEN?
